20 maja br. w Ludowym Domu Kultury w Cieklinie odbyła się konferencja „W 100 lecie wybuchu Wielkiej Wojny”. Spotkanie zostało zorganizowane przez Gminę Dębowiec oraz Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie. Konferencję rozpoczął Zbigniew Staniszewski, Wójt Gminy Dębowiec, oraz Stanisław Fundakowski, Wicedyrektor PCEN ds. Oddziału w Krośnie. W konferencji uczestniczyli dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie szkół gminy oraz radni, sołtysi i mieszkańcy Cieklina. Wykład wprowadzający wygłosił profesor Andrzej Olejko, wykładowca historii na Uniwersytecie Rzeszowskim, specjalizujący się w historii wojskowości i problematyce lotniczej, autor wielu książek, audycji radiowych i telewizyjnych.
Tematem wykładu były okoliczności wybuchu, przebieg oraz znaczenie Wielkiej Wojny (1914-1918), której setna rocznica wybuchu przypada w czerwcu tego roku. Szczególnie wiele uwagi poświęcił Profesor zmaganiom stron konfliktu u podnóża Karpat w dniach bitwy gorlickiej (trzeciej co do ważności bitwy I wojny światowej). Miejsca i wydarzenia z lat wojny przypomina, niedawno wytyczony, szlak frontu wschodniego I wojny światowej, który promuje film z komentarzem profesora A. Olejki.
Zainteresowanie słuchaczy wzbudziły zaprezentowane epizody bitwy cieklińskiej, toczącej się 4 i 5 maja 1915 r. u podnóża Cieklinki. Walki te stanowiły ostatni akcent zwycięskiej ofensywy państw centralnych, mającej na celu wyparcie wojsk rosyjskich z Galicji. Zwycięstwo przyspieszyło proces odzyskiwania niepodległości Polski. Szczególnie tragiczna była danina życia Polaków walczących w obcych mundurach (niekiedy także przeciwko sobie) po obu stronach konfliktu. Świadczą o tym polskie nazwiska na krzyżach cmentarnych wojennych nekropolii w Cieklinie, Woli Cieklińskiej i innych miejscowościach.
Druga część konferencji poświęcona była fenomenowi cmentarzy, które powstawały w pobliżu toczonych bitew – jeszcze w czasie wojny. Stanowiły wspólne miejsce wiecznego spoczynku dla dotychczasowych wrogów. Tę część konferencji poprowadził Roman Frodyma – przewodnik, historyk amator, autor trzytomowego przewodnika Galicyjskie Cmentarze Wojenne i wielu innych opracowań dotyczących zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych z lat 1914-1918.
W trakcie prezentacji, bogato ilustrowanej zdjęciami, słuchacze poznali bogactwo i piękno wojennych cmentarzy, które – jak zgodnie podkreślali obaj prelegenci – są w naszym regionie szczególnie zadbane. Można się było o tym przekonać podczas przejścia fragmentem trasy turystycznej do odnawianego cmentarza nr 14 na skraju lasu Sośnina, co stanowiło ostatnią część konferencji. Przewodnikiem na szlaku cmentarnym był gospodarz gminy − wójt Zbigniew Staniszewski. Pamięć poległych uczczono zapaleniem zniczy i złożeniem wiązanki kwiatów. Roman Frodyma w pięknej scenerii leśnej ciszy, nad grobami poległych, opowiadał o walkach w tym miejscu, pokazywał pozostałości umocnień i zabudowań a na zakończenie przekazał zasłyszaną opowieść o niemieckim oficerze, który jako zjawa pomógł świadkowi walk odszukać miejsce swojego spoczynku.
Konferencja była bardzo udana. Pogoda, mimo krótkiego deszczu w czasie wykładu, dopisała, a przejście na cmentarz pod Cieklinkę utrwaliło zdobytą wiedzę o walkach na tych terenach w czasie Wielkiej Wojny. Walki te, przypomnijmy na koniec, nazwano bitwą cieklińską; jej 100-lecie będziemy odchodzić 4 i 5 maja 2015 r.
Redakcja „KE”