SZACHY A EDUKACJA

'Jan Przewoźnik, Gra w szachy i osobowość młodego człowieka – szanse
i zagrożenia...........................................................................................................................3
Jacek Gajewski, Środki dydaktyczne, formy organizacyjne, cele, zasady i metody
kształcenia w procesie nauczania gry w szachy.....................................................................................27
Artur Chlewiński, Program autorski „Odkrycia na szachownicy”...................................................45
Ewa Urbańska, Rola twórczości zawodowej nauczycieli w procesie rozwoju
współczesnej szkoły.................................................................................................................................................55

PCEN I OTOCZENIE

Maciej Karasiński, Edukacja przez szachy w szkołach Podkarpacia...............................................62
Piotr Ożarski, Wsparcie szkół i nauczycieli województwa podkarpackiego w zakresie
wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w procesie dydaktycznowychowawczym.......................................................................................................
...................................................69
Konferencja z okazji setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej.............................................81

DYSKUSJE

Lech Krzemiński, Filozoficzna i praktyczna krytyka Koncepcji Progresywistycznej
Johna Deweya...........................................................................................................................................83

RECENZJE

Andrzej Bryk, H. Liberska, Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym – możliwości
i ograniczenia rozwoju ............................................................................................................................................94
Mariusz Kalandyk, Ewa Nowak, Stworzyć tekst. Uczniowska kompetencja tekstotwórcza
w edukacji polonistycznej................................................................................................................................... 100
Nowości wydawnicze (opr. Dorota Szumna).............................................................................................. 108

SPRAWOZDANIA

Jacek Gajewski, Sandomierz stolicą polskich i światowych szachów....................................... 112
Wczoraj, dziś i jutro tarnobrzeskiej oświaty ......................................................................................... 125
Nie ma pisania bez czytania (XX KLTDiM)................................................................................................ 127
Mariusz Kalandyk, To lubię!, Jeszcze w maturę gramy........................................................................... 135

Edukacja, szkoła, zarządzanie szkołą
E. Potulicka, Neoliberalne reformy edukacji w Stanach Zjednoczonych. Od Ronalda Regana do Baracka Obamy, O.W. Impuls, Kraków 2014.
A. Murzyn, Wokół Kena Robinsona kreatywnego myślenia o edukacji, O.W. Impuls, Kraków 2013.
W. Żłobicki (red.), Współczesna przestrzeń edukacyjna. Geneza, przemiany, nowe znaczenia. Tom 1., O.W. Impuls, Kraków 2013.
I. Czerniejewska, Edukacja wielokulturowa. Działania podejmowane w Polsce, Wyd. UMK, Toruń 2014.
A. Szerląg, Wielokulturowość, międzykulturowość w edukacji akademickiej. Ku nowej jakości kształcenia, Wyd. Atut, Wrocław 2013.
R. Nowakowska-Siuta, Pedagogika porównawcza. Problemy, stan badań i perspektywy rozwoju, O.W. Impuls, Kraków 2014.
J. Bednarek, A. Andrzejewska (red.), Zagrożenia cyberprzestrzeni i świata wirtualnego, Wyd. Difin, Warszawa 2014.
J. Bednarek (red.), Człowiek w obliczu szans cyberprzestrzeni i świata wirtualnego, Wyd. Difin, Warszawa 2014.
M. Sobecki, W. Danilewicz, T. Sosnowski, Szkoła – Kultura – Tożsamość. Pedagogika społeczna wobec zmian przestrzeni życia społecznego, W.A. „Żak”, Warszawa 2013.
S. Dylak, Architektura wiedzy w szkole, Wyd. Difin, Warszawa 2013.
A. Domagała-Kręcioch, B. Majerek, Szkoła jako przestrzeń edukacyjnego (nie)porozumienia, O.W. Impuls, Kraków 2014.
A. Uniewska, O jakości pracy szkoły, Wyd. UMK, Toruń 2013.
Nowy nadzór pedagogiczny w przedszkolu z płytą CD (za wzorami dokumentów), Wyd. Raabe, Warszawa 2013.
M. Celuch, W. Pakulniewicz, Organy szkoły – zadania, kompetencje, korzyści ze współpracy, Oficyna Prawa Polskiego, Warszawa 2013.
K. Giruć, BHP w szkole. Bezpiecznie od momentu wejścia na teren szkoły, Oficyna Prawa Polskiego, Warszawa 2013.
A. Zienkiewicz, Rachunkowość w oświacie. Wskazówki, jak poprawnie prowadzić księgowość i zarządzać finansami w placówce oświatowej, Oficyna Prawa Polskiego, Warszawa 2013.

Dydaktyka i metodyka
J. Gosik, Rozwój mowy i języka. Ćwiczenia i karty pracy do zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, Wyd. Raabe, Warszawa 2014.
J. Gosik, Rozwój mowy i języka. Karty do samodzielnej pracy w domu, Wyd. Raabe, Warszawa 2014.
K. Sosin-Pospiszyl, Matematyka. Ćwiczenia i karty pracy do zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, Wyd. Raabe, Warszawa 2014.
K. Sosin-Pospiszyl, Matematyka. Karty do samodzielnej pracy w domu, Wyd. Raabe, Warszawa 2014.
A. Tanajewska, D. Kołodziejska, I. Kiełpińska, Rozwijanie podstawowych form wypowiedzi ustnych i pisemnych ucznia szkoły podstawowej, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray (red.), Biomedyczne podstawy logopedii, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
D. Emiluta-Rozya, Całościowe badanie logopedyczne z materiałem obrazkowym, Wyd. APS, Warszawa 2013.
K. Szłapa, I. Tomasik, S. Wrzesiński, Kwestionariusz diagnostyczny zaburzeń mowy ze szczególnym uwzględnieniem afazji i dysartrii dla młodzieży i dorosłych, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
A. Pilch (red.), Nowoczesność w polonistycznej edukacji. Pytania, problemy, perspektywy, Wyd. UJ, Kraków 2014.
A. Kucharska-Babula, Literatura i muzyka na lekcjach języka polskiego w klasach 4–6 szkoły podstawowej, Wyd. UR, Rzeszów 2013.
M. Krupa, K. Krupa, Szachy. Królestwo geniuszu i fantazji, Wyd. Atut, Wrocław 2013.

Nauczyciele, uczniowie, rodzice
J. Michalski, Rzecz o takcie nauczyciela, Wyd. APS, Warszawa 2013.
Z. Melosik, Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności, O.W. Impuls, Kraków 2013.
A. Andrzejewska, Dzieci i młodzież w sieci zagrożeń realnych i wirtualnych. Aspekty teoretyczne i empiryczne, Wyd. Difin, Warszawa 2014.
B. Hoffmann, Narkotyki w kulturze młodzieżowej, O.W. Impuls, Kraków 2014.
A. Paszkiewicz, Skuteczna praca wychowawcza nauczyciela z uczniem, Wyd. Difin, Warszawa 2014.
J. Danilewska, O wychowaniu na arenie szkolnego wieloboju. Pedagogiczna baśń o rywalizacji, O.W. Impuls, Kraków 2014.
M. Muchacki, Przygotowanie młodzieży licealnej do korzystania z metod i technik informatycznych. Badania porównawcze polsko-amerykańskie, Kraków 2013.
A. Paszkiewicz, M. Łobacz, Uczeń o specjalnych potrzebach wychowawczych w klasie szkolnej, Wyd. Difin, Warszawa 2013.
W. Segiet, O związku edukacji z rodziną. Społeczne konteksty i jednostkowe biografie, Wyd. UAM, Poznań 2013.
G. Charmet, Podręcznik dla nastolatków i ich rodziców, Wyd. Jedność, Kielce 2013.
P. Schuhler, M. Vogelgesang, Wyłącz zanim będzie za późno. Uzależnienie od komputera i Internetu, Wyd. WAM, Kraków 2014.

Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna
H. Krauze-Sikorska (red.), Świat małego dziecka, t. 2, Wyd. UAM, Poznań 2013.
K. Zielińska, B. Krysiak, Wspomaganie rozwoju mowy i przygotowanie do nauki czytania i pisania, Wyd. Raabe. Warszawa 2013.
K. Zielińska, B. Krysiak, Wspomaganie rozwoju społeczno-emocjonalnego, Wyd. Raabe. Warszawa 2013.
D. Szubstarska, B. Bednarska, Świat opowiadany. Scenariusze obrazkowe do zajęć rozwijających mowę z małymi dziećmi od 2. roku życia, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
A. Filar, A. Jurkiewicz, M. Barańska, Podróż malowana piosenką. Ćwiczenia muzyczne i plastyczne nie tylko dla sześciolatków (z płytą CD), Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
E. Szwajkowska, W. Szwajkowski, Piosenkowe zabawy dla dzieci, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
J. Kucharska, Piosenki dla dzieci na różne okazje (z płytą CD), Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
A. Grochowska, Widzę cię słyszę cię. Ćwiczenia słuchu fonematycznego dla małych dzieci, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2014.
W. Hajnicz, A. Konieczna, Diagnozowanie kompetencji dzieci w procesie edukacyjnym, Wyd. APS, Warszawa 2013.
D. Zaremba, Jak tłumaczyć dzieciom matematykę. Poradnik nie tylko dla rodziców, Wyd. Helion, Gliwice 2014.

Pedagogika specjalna
B. Marcinkowska, Model kompetencji komunikacyjnych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną - w poszukiwaniu wzajemności i współpracy, Wyd. APS, Warszawa 2013.
K. Bieńkowska, Gotowość szkolna dziecka z uszkodzonym słuchem, Wyd. APS, Warszawa 2013.
A. Tomkiewicz-Bętkowska, A. Krztoń, ABC pedagoga specjalnego. Poradnik dla nauczycieli ze specjalnym przygotowaniem pedagogicznym pracujących z dziećmi niepełnosprawnymi, dla studentów kierunków pedagogicznych oraz dla osób zainteresowanych kształceniem integracyjnym, O.W. Impuls, Kraków 2014.

Opracowała: Dorota Szumna

20 maja br. w Ludowym Domu Kultury w Cieklinie odbyła się konferencja „W 100 lecie wybuchu Wielkiej Wojny”. Spotkanie zostało zorganizowane przez Gminę Dębowiec oraz Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie. Konferencję rozpoczął Zbigniew Staniszewski, Wójt Gminy Dębowiec, oraz Stanisław Fundakowski, Wicedyrektor PCEN ds. Oddziału w Krośnie. W konferencji uczestniczyli dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie szkół gminy oraz radni, sołtysi i mieszkańcy Cieklina. Wykład wprowadzający wygłosił profesor Andrzej Olejko, wykładowca historii na Uniwersytecie Rzeszowskim, specjalizujący się w historii wojskowości i problematyce lotniczej, autor wielu książek, audycji radiowych i telewizyjnych.
Tematem wykładu były okoliczności wybuchu, przebieg oraz znaczenie Wielkiej Wojny (1914-1918), której setna rocznica wybuchu przypada w czerwcu tego roku. Szczególnie wiele uwagi poświęcił Profesor zmaganiom stron konfliktu u podnóża Karpat w dniach bitwy gorlickiej (trzeciej co do ważności bitwy I wojny światowej). Miejsca i wydarzenia z lat wojny przypomina, niedawno wytyczony, szlak frontu wschodniego I wojny światowej, który promuje film z komentarzem profesora A. Olejki.
Zainteresowanie słuchaczy wzbudziły zaprezentowane epizody bitwy cieklińskiej, toczącej się 4 i 5 maja 1915 r. u podnóża Cieklinki. Walki te stanowiły ostatni akcent zwycięskiej ofensywy państw centralnych, mającej na celu wyparcie wojsk rosyjskich z Galicji. Zwycięstwo przyspieszyło proces odzyskiwania niepodległości Polski. Szczególnie tragiczna była danina życia Polaków walczących w obcych mundurach (niekiedy także przeciwko sobie) po obu stronach konfliktu. Świadczą o tym polskie nazwiska na krzyżach cmentarnych wojennych nekropolii w Cieklinie, Woli Cieklińskiej i innych miejscowościach.
Druga część konferencji poświęcona była fenomenowi cmentarzy, które powstawały w pobliżu toczonych bitew – jeszcze w czasie wojny. Stanowiły wspólne miejsce wiecznego spoczynku dla dotychczasowych wrogów. Tę część konferencji poprowadził Roman Frodyma – przewodnik, historyk amator, autor trzytomowego przewodnika Galicyjskie Cmentarze Wojenne i wielu innych opracowań dotyczących zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych z lat 1914-1918.
W trakcie prezentacji, bogato ilustrowanej zdjęciami, słuchacze poznali bogactwo i piękno wojennych cmentarzy, które – jak zgodnie podkreślali obaj prelegenci – są w naszym regionie szczególnie zadbane. Można się było o tym przekonać podczas przejścia fragmentem trasy turystycznej do odnawianego cmentarza nr 14 na skraju lasu Sośnina, co stanowiło ostatnią część konferencji. Przewodnikiem na szlaku cmentarnym był gospodarz gminy − wójt Zbigniew Staniszewski. Pamięć poległych uczczono zapaleniem zniczy i złożeniem wiązanki kwiatów. Roman Frodyma w pięknej scenerii leśnej ciszy, nad grobami poległych, opowiadał o walkach w tym miejscu, pokazywał pozostałości umocnień i zabudowań a na zakończenie przekazał zasłyszaną opowieść o niemieckim oficerze, który jako zjawa pomógł świadkowi walk odszukać miejsce swojego spoczynku.
Konferencja była bardzo udana.  Pogoda, mimo krótkiego deszczu w czasie wykładu, dopisała, a przejście na cmentarz pod Cieklinkę utrwaliło zdobytą wiedzę o walkach na tych terenach w czasie Wielkiej Wojny. Walki te, przypomnijmy na koniec, nazwano bitwą cieklińską; jej 100-lecie będziemy odchodzić 4 i 5 maja 2015 r.

Redakcja „KE”