Krótka historia (płodnego) czasu
Publikacja zatytułowana Staropolskie i oświeceniowe tematy i preteksty to księga jubileuszowa związana z ćwierćwieczem istnienia Zakładu Literatury Staropolskiej i Polskiego Oświecenia, funkcjonującego w ramach strukturalnych Instytutu Filologii Polskiej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Rzeszowskiego. W ustalonej wówczas formule organizacyjnej Zakład działa do dzisiaj, wyróżniając się – w skali całego kraju – aktywnością badawczą. Dobre rezultaty przynosi też prowadzona równolegle działalność dydaktyczna.
Książkę, o której mowa, konstytuuje osiem artykułów napisanych przez naukowców Zakładu. Marek Nalepa i Roman Magryś (profesorowie nadzwyczajni, związani z jednostką od jej zarania) oraz adiunkci Jolanta Kowal (doktor, w Zakładzie od 1998 roku) i Grzegorz Trościński (doktor, zatrudniony od 2010 roku) opracowali po dwa tematy składające się na obszerną część naukową dzieła. Autorem treściwego dodatku historycznego jest Roman Magryś – ów dodatek jawi się jako intergralny składnik całości, pozwalający na prześledzenie ewolucji jednostki naukowej i dydaktycznej z uwzględnieniem tak istotnych antecedencji, jak działalność prof. dr. hab. Piotra Żbikowskiego, uczonego przedniej próby, na domiar tego rozumiejącego istotę relacji mistrz – uczeń, nauczyciela badaczy współtworzących rzeszowską szkołę badań nad literaturą Oświecenia.
Wstęp
W styczniu 2017 roku minęła czterdziesta piąta rocznica śmierci Richarda Couranta, nieco zapomnianego matematyka niemiecko-amerykańskiego. Urodził się w 1878 roku w Cesarstwie Niemieckim pod koniec rządów cesarza Wilhelma I Hohenzollerna w żydowskiej rodzinie w Lublińcu. Co ciekawe, trzy lata później urodziła się we Wrocławiu Edyta Stein – fenomenolożka i zakonnica, przyszła święta kościoła katolickiego i patronka Lublińca. Zestawienie tych dwóch postaci nie jest przypadkowe: Stein i Courant byli blisko spokrewnieni (matka Edyty była z domu Courant). W 1908 roku R. Courant został w Getyndze asystentem wielkiego i słynnego Davida Hilberta. W 1920 roku został dyrektorem Instytutu Matematyki Uniwersytetu w Getyndze. Po 1933 roku w wyniku dojścia nazistów do władzy w Niemczech Courant musiał opuścić Getyngę i Niemcy. Ostatecznie osiadł w Nowym Jorku, a Instytut Nauk Matematycznych Uniwersytetu Nowojorskiego nosi jego imię (Courant Institute of Mathematical Sciences).